مروری بر گرفتگی زیستی در غشاهای اسمز معکوس جهت نمک‌زدایی آب دریا

یکی از مشکلات اساسی که واحدهای نمک­زدایی از آب دریا، به‌ویژه واحدهای اسمز معکوس با آن روبه­رو هستند مشکل گرفتگی و تشکیل زیست‌لایه (بیوفیلم) می­باشد. گرفتگی زیستی در اثر اتصال و رشد ریزاندام­ها بر سطح غشاء ایجاد می‌شود. گرفتگی غشاء سبب افزایش افت فشار دوسوی غشاء و درنتیجه افزایش میزان انرژی مصرفی، کاهش کارآیی و کاهش عمر غشاء می­شود. به‌طور خاص، گرفتگی زیستی سبب کاهش در شار آب، افزایش عبور نمک و افزایش تخریب زیستی غشاء می‌گردد. از این­رو، کاهش و یا حذف گرفتگی و گرفتگی زیستی جهت کاهش سرویس دوره­ای غشاء مورد توجه است. از بین انواع مختلف گرفتگی، کنترل و پایش گرفتگی زیستی دشواری­های بیشتری دارد؛ زیرا ریزاندام­ها و مواد آلی طبیعی که عامل گرفتگی زیستی هستند در شرایط مختلف، رفتار متفاوتی از خود نشان‌می­دهند. در این‌مقالۀ مروری، نحوۀ تشکیل زیست‌لایه و شاخص‌های مؤثر در آن، روش­های متداول و نوین پایش و پیشگیری از ایجاد گرفتگی زیستی بررسی شده‌است.